رسانه‌های چینی: مصر از جنگنده‌های J-10C صرف‌نظر کرد و به‌سوی پهپادهای WJ-700 رفت

به گزارش خبرگزاری قدس (قدسنا) به نقل از وبگاه الدفاع العربی، گزارش‌های تازه در رسانه‌های چینی نشان می‌دهد که مصر طی سال‌های اخیر دستخوش تغییرات چشمگیری در سیاست خرید تسلیحات، به‌ویژه در حوزه هوافضا، شده است. در سال ۲۰۲۳، سفر هیأتی نظامی از مصر به چین برای ارزیابی جنگنده J-10C بازتاب گسترده‌ای داشت و بسیاری انتظار امضای یک قرارداد بزرگ را داشتند؛ اما در سال ۲۰۲۴ اتفاق غیرمنتظره‌ای رخ داد: قاهره مسیر خود را تغییر داد و به‌جای آن به‌دنبال خرید مجموعه‌ای از پهپادهای WJ-700 رفت. به گفته رسانه‌های چینی، در حالی که ارزش قرارداد احتمالی خرید جنگنده‌ها تا ۸ میلیارد دلار برآورد می‌شد، خرید پهپادها با رقمی در حدود ۴ میلیارد دلار و بدون سر و صدا پیش رفت. این انتخاب، هرچند در ظاهر صرفه‌جویانه، اما بازتاب‌دهنده محاسباتی دقیق در شرایط پیچیده منطقه‌ای است.

منابع چینی می‌گویند دلیل اصلی این چرخش، محدودیت‌های مالی در بودجه دفاعی مصر بوده است؛ بودجه‌ای که طبق داده‌های SIPRI در سال ۲۰۲۳ حدود ۴.۵ میلیارد دلار ثبت شد، در سال ۲۰۲۴ به ۳.۱ میلیارد کاهش یافت و در ۲۰۲۵ به‌تدریج به ۴.۷ میلیارد دلار بازگشت. با چنین بودجه‌ای، قاهره برای حفظ ناوگان هوایی خود—شامل بیش از ۲۰۰ فروند F-16 و ده‌ها فروند میرژ ۲۰۰۰ و میگ-۲۹ام/ام۲—با چالش سنگینی روبه‌روست، به‌ویژه با هزینه‌های بالای نگهداری. افزون بر این، قطعات یدکی جنگنده‌های آمریکایی وابسته به واشنگتن است، تجهیزات فرانسوی بسیار پرهزینه‌اند و عملکرد تجهیزات روسی نیز بنا به ادعای این گزارش‌ها، ناپایدار است.

به گفته این منابع، سفر فرمانده نیروی هوایی مصر به پکن در ژوئیه ۲۰۲۳ نشان‌دهنده علاقه واقعی قاهره به J-10C بود؛ جنگنده‌ای چابک با راداری پیشرفته و قیمتی پایین‌تر از نمونه‌های ارتقایافته F-16. با این حال، هزینه خرید ۴۰ فروند از این جنگنده همراه با مهمات و سامانه‌های پشتیبانی حدود ۸ میلیارد دلار برآورد شد؛ رقمی معادل پروژه‌های عمرانی بزرگ. افزون بر این، ورود یک سامانه جدید به نیروی هوایی نیازمند آموزش گسترده، زیرساخت‌های پشتیبانی و ایجاد انبارهای جدید است که هزینه‌ها را باز هم افزایش می‌دهد.

رسانه‌های چینی همچنین یادآور می‌شوند که تجربه مصر با روسیه، به‌ویژه قرارداد ۲ میلیارد دلاری جنگنده‌های Su-35، درسی سخت برای قاهره بود؛ چراکه بنا به ادعای این گزارش‌ها، مصر تحت فشار آمریکا از این قرارداد عقب‌نشینی کرده و مجبور به پرداخت جریمه شده است. از این منظر، هر قرارداد بزرگ با چین نیز ممکن است با فشارهای مشابه روبه‌رو شود.

چرخش به‌سوی پهپادها

به‌گفته این گزارش‌ها، وابستگی مصر به آمریکا برای نگهداری و به‌روزرسانی ناوگان F-16 یک فشار دائمی ایجاد کرده و هر اقدام خارج از چارچوب سنتی، پرریسک خواهد بود. از همین رو، قاهره پس از ارزیابی دقیق هزینه‌های سیاسی و اقتصادی، به گزینه‌ای کم‌هزینه‌تر و حساسیت‌زدوده‌تر رو آورده است: پهپادهای رزمی.

طبق ادعای رسانه‌های چینی، مصر در ژوئن ۲۰۲۵ قراردادی برای خرید ۱۰ فروند پهپاد WJ-700 به ارزش ۴۰۰ میلیون دلار امضا کرد؛ یعنی حدود ۴۰ میلیون دلار برای هر پهپاد—رقمی که در مقایسه با هزینه جنگنده‌های چندمنظوره بسیار پایین است. این پهپاد توانایی پرواز تا ارتفاع ۱۸ هزار متر برای ۲۰ ساعت با سرعت حدود ۶۵۰ کیلومتر در ساعت را دارد و می‌تواند تا ۴۸۰ کیلوگرم مهمات حمل کند، از جمله موشک‌های هدایت‌شونده AG300 زمین‌به‌هوا و C705KD ضدکشتی، در کنار اجرای مأموریت‌های شناسایی، هشدار و جنگ الکترونیک.

به گفته منابع چینی، طراحی ماژولار WJ-700 باعث می‌شود نگهداری آن در مصر بدون تغییرات گسترده در زنجیره لجستیکی یا زیرساخت‌های موجود امکان‌پذیر باشد و ادغام آن در سامانه‌های فرماندهی و کنترل به سرعت انجام شود.

این گزارش‌ها همچنین به تجربه امارات با پهپادهای Wing Loong در یمن اشاره می‌کنند؛ تجربه‌ای که به گفته آنها نشان داد پهپادها با هزینه کمتر و حساسیت سیاسی محدودتر می‌توانند کارایی عملیاتی بالایی فراهم کنند. به‌ویژه‌ آنکه این نوع تسلیحات معمولاً در دسته «جنگ‌افزارهای تهاجمی سنگین» قرار نمی‌گیرند و حساسیت واشنگتن را برنمی‌انگیزند.

ورود نخستین سری پهپادهای WJ-700 به پایگاه هوایی لکسور در ژوئیه ۲۰۲۵، امکان آموزش سریع مهندسان و تکنسین‌های مصری را فراهم کرد و ادغام آن‌ها در گشت‌های هوایی و عملیات شناسایی در امتداد دریای سرخ و مرزهای مدیترانه تسهیل شد. با تجهیز نیروی دریایی به این پهپادها نیز توان نظارت و رهگیری دریایی افزایش یافت و دقت حملات در عملیات ضدتروریستی در سینا به‌طور چشمگیری بالا رفت.

به‌نوشتۀ رسانه‌های چینی، این تغییر جهت نشانه‌ای از شکل‌گیری مدل جدیدی از قدرت هوایی نامتقارن در مصر است؛ مدلی که بر پهپادهای کم‌هزینه و سریع‌الاستقرار تکیه دارد و جنگنده‌های سنتی را به نقشی پشتیبان می‌برد. این رویکرد بازتاب‌دهندۀ یک فلسفۀ تازه در سیاست تسلیحاتی مصر است: بیشترین اثر عملیاتی با کمترین هزینه، همراه با حفظ ثبات مالی و سیاسی و دور نگه‌داشتن قاهره از فشارهای خارجی، از طریق سرمایه‌گذاری در فناوری‌های کارآمد و کم‌ریسک.

ویژگی‌های پهپاد WJ-700

شرکت CASIC در نمایشگاه هوایی ژوهای در سال ۲۰۱۸ این پهپاد را معرفی کرد؛ پهپادی برای مأموریت‌های شناسایی و تهاجمی با توان پرواز بلندمدت در ارتفاع متوسط و بالا (MALE/HALE). این پهپاد حداکثر ۳۵۰۰ کیلوگرم وزن هنگام برخاست و توان پرواز تا ۲۰ ساعت دارد. همچنین دارای چهار جایگاه حمل سلاح زیر بال‌هاست و می‌تواند موشک‌های CM-102 ضدتشعشع، C-701 و C-705KD ضدکشتی و مهمات ویژه حملات زمینی را حمل کند.