تقلیل جایگاه فلسطین در سفارت آمریکا در قدس

به گزارش خبرگزاری قدس (قدسنا) به نقل از خبرگزاری فلسطینی معا، تحلیلگران، اقدامی حساب‌شده برای تقلیل جایگاه سیاسی فلسطینی‌ها و هماهنگی با دیدگاه رژیم صهیونیستی تلقی می‌شود.

در سکوت خبری و بدون هیچ اعلام رسمی، سفارت آمریکا در قدس اشغالی، نام دفتر مرتبط با امور فلسطینی‌ها را از «واحد امور فلسطینی‌ها» (Palestinian Affairs Unit) به «دیپلماسی عمومی – مخاطب فلسطینی» (Public Diplomacy – Palestinian Public) تغییر داده است؛ اقدامی که به اعتقاد کارشناسان حقوق بین‌الملل و سیاست خارجی، نشان‌دهنده تغییری جدی و خطرناک در نحوه نگاه رسمی آمریکا به مسئله فلسطین است.

خبرگزاری فلسطینی معا در گزارشی در این باره نوشت: این تغییر ظاهراً ساده، به معنای تنزل جایگاه فلسطینی‌ها از یک ملت دارای مسئله سیاسی مشروع به یک «گروه مخاطب» برای فعالیت‌های فرهنگی و رسانه‌ای تعبیر شده است. به‌عبارت دیگر، آمریکا دیگر با فلسطینی‌ها به‌عنوان طرفی با حقوق سیاسی بین‌المللی تعامل نمی‌کند، بلکه با آن‌ها به‌مثابه «مخاطب عام» سروکار دارد.

در این گزارش آمده است: در سال ۲۰۱۹، دولت ترامپ کنسولگری آمریکا در قدس شرقی را بست؛ نهادی که نماد ارتباط مستقیم واشنگتن با فلسطینی‌ها و تأییدی غیرمستقیم بر جایگاه سیاسی آن‌ها در قدس محسوب می‌شد. در عوض، دفتری تحت عنوان «امور فلسطینی‌ها» در سفارت آمریکا گشوده شد که مستقیماً به وزارت خارجه این کشور پاسخ‌گو بود و نه به سفیر آن.

اگرچه دولت بایدن در آغاز وعده داد این ساختار را اصلاح و کنسولگری مستقل را بازگشایی کند، اما تنها به حفظ همان دفتر پیشین اکتفا کرد. اکنون، با تغییر نام جدید، نوعی خلع سیاسی تدریجی در ارتباطات آمریکا با فلسطینی‌ها دیده می‌شود.

تفاوت معنایی و حقوقی نام‌ها
دفتر امور فلسطینی‌ها، مفهومی سیاسی-اداری داشت و اشاره به رسیدگی به روابط با ملت فلسطین و تعاملات رسمی با نهادهای رهبری آن داشت.

در مقابل، «دفتر مخاطب فلسطینی»، مفهومی غیرسیاسی دارد و کارکردی مشابه با بخش فرهنگی یا رسانه‌ای سفارت‌ها پیدا می‌کند که صرفاً برای برگزاری رویدادها، اعطای بورسیه‌ها یا اجرای پروژه‌های دیپلماسی عمومی است.

این تغییر دارای پیامدهای سیاسی مهمی است که ازجمله آن؛ سلب ضمنی به رسمیت شناختن سیاسی فلسطینی‌ها است و دیگر از آن‌ها به‌عنوان یک بازیگر سیاسی با حقوق مشروع سخن گفته نمی‌شود، بلکه فقط به عنوان یک جمعیت مخاطب دیده می‌شوند.

پیامد دیگر این تصمیم، ادامه مسیر تعطیلی کنسولگری در سال ۲۰۱۹ است.

معا در ادامه گزارش خود نوشت: نکته دیگر درباره این تصمیم هم‌راستایی با سیاست اسرائیل در قبال فلسطینی‌های ساکن قدس است؛ چراکه رژیم اشغالگر همواره مخالف هرگونه نمایندگی رسمی فلسطینی در قدس بوده و این تغییر دقیقاً در راستای موضع اسرائیل است.

پیامد دیگر تصمیم آمریکا تبدیل رابطه سیاسی به رابطه خدماتی – فرهنگی است؛ طوریکه هدف از این تغییر، محدودسازی تعاملات آمریکا با فلسطینی‌ها به موضوعات غیرسیاسی و بدون اشاره به اشغال، حقوق انسانی، یا حاکمیت است.

تغییر در ساختار وابستگی اداری از دیگر پیامدهای این تصمیم محسوب می‌شود؛ چراکه دفتر قبلی مستقیماً به وزارت خارجه آمریکا پاسخ‌گو بود، اما دفتر جدید، تابع سفیر آمریکا در سرزمین‌های اشغالی است، یعنی در همان چارچوب روابط واشنگتن – تل‌آویو قرار خواهد داشت.

واکنش‌ها و نگرانی‌ها
تحلیلگران هشدار داده‌اند که این اقدام نباید ساده‌انگارانه یا صرفاً «اداری» تلقی شود؛ چراکه زبان رسمی در نهادهای بین‌المللی و دیپلماتیک، خود شکل‌دهنده واقعیت سیاسی آینده است. درواقع تغییر واژه‌ها، آغاز تغییر سیاست‌ها است.

برخی کارشناسان خواهان واکنشی جدی از سوی تشکیلات خودگردان فلسطین و جامعه دیپلماتیک بین‌المللی شده‌اند تا مانع از روند تدریجی حذف و به حاشیه بردن مسئله فلسطین در نهادهای بین‌المللی شوند.

انتهای پیام/ی.ح/26