حکیم العیسی؛ فرمانده استثنایی
مغز متفکر دکترین رزمی قسام
گروه تحلیل و تفسیر قدسنا
به گزارش خبرگزاری قدس (قدسنا) به نقل از مرکز اطلاع رسانی فلسطین، نام او زیاد در رسانه‌ها منتشر نشد و عکسی از او در اردوگاه‌ها یا روی سکوهای سخنرانی گرفته نشد. او در سایه ماند و بی‌سروصدا نقشه‌های نبرد را ترسیم می‌کرد و خطوط کلی شاخه نظامی حماس را مانند مهندسی دقیق در ذهن یک استراتژیست صبور از نو ترسیم می‌کرد. او مرد عادی در عرصه مقاومت نبود؛ او یک مدرسه کامل بود، در زمین قدم می‌زد، آموزش می‌دید، برنامه‌ریزی می‌کرد و می‌ساخت، بدون اینکه صدایش را بلند کند یا به دنبال افتخار زودگذر باشد. در زمانی که نام‌ها به جای ظاهرشان، با دستاوردهایشان ثبت می‌شوند، نام حکم العیسی، یا همانطور که رفقایش او را می‌شناختند، “ابو عمر السوری”، به عنوان یکی از مردانی که بیش از آنکه در آرشیو عکس‌ها اثر خود را بگذارند، بر جغرافیای درگیری‌ها تأثیر می‌گذارند، برجسته بود.
او مردی بود که یک ایدئولوژی رزمی سازمان‌یافته را در خود داشت و یک دکترین نظامی تدوین کرد که بدون سال‌ها تجربه، سفر به میدان‌های نبرد و صداقت در انتقال پیام، ساخته نمی‌شد.
فرمانده حکم محمد العیسی، معروف به «ابو عمر السوری»، در سن ۵۸ سالگی هدف یک حمله هوایی رژیم صهیونیستی قرار گرفت و به همراه همسر و نوه‌اش به شهادت رسید.
او فقط یک فرمانده میدانی نبود؛ بلکه به عنوان یکی از مغزهای متفکر دکترین رزمی جدید گردان‌های قسام و معمار سیستم آموزشی و سازمانی آن شناخته می‌شود که این گردان‌ها را از گروه‌های مقاومت پراکنده به یک نیروی نیمه منظم با ساختار نظامی پیشرفته تبدیل کرد.
از کار خیریه تا تأسیس نظامی
العیسی در سال ۱۹۶۷ در کویت در یک خانواده فلسطینی از شهر رامین، نزدیک طولکرم، متولد شد و در مدارس حومه عبدالله، السالم و العدیلیه در کویت تحصیل کرد، سپس تحصیلات دانشگاهی خود را در هند به پایان رساند. او پیش از ترک کویت پس از حمله عراق به اردن، در کارهای خیریه برای حمایت از آرمان فلسطین مشارکت داشت. العیسی در طول دوران فعالیت خود، بین چندین کشور و منطقه درگیری، به ویژه افغانستان، چچن، سوریه و لبنان، نقل مکان کرد و تجربه میدانی نظامی گسترده‌ای در مبارزه با ارتش‌های منظم با استفاده از جنگ چریکی به دست آورد.
او بعداً در سوریه ساکن شد و سپس در سال ۲۰۰۵ به همراه خانواده‌اش به نوار غزه نقل مکان کرد. در آنجا، او مرحله جدیدی از کار نظامی سازمانی را در گردان‌های قسام آغاز کرد و به آرامی و دور از توجه و در محاصره انبوهی از اسرار امنیتی، به شهرت رسید.
مهندس خاموش دکترین قسام
طبق منابع مختلف، العیسی یکی از بنیانگذاران آکادمی نظامی گردان‌های قسام بود که هزاران جنگجو، از جمله پرسنل نیروهای ویژه و نخبه، از آن فارغ‌التحصیل شدند. او همچنین مسئولیت اداره آموزش و اداره پشتیبانی رزمی و اداری را بر عهده گرفت. نام او با پروژه‌هایی برای ساخت سایت‌ها و تأسیسات جنگی مرتبط بود و به همین دلیل لقب “پدر سایت‌ها” را در گردان‌های قسام دریافت کرد.
مبارزان او را اینگونه توصیف کردند: «مردی از زمان صحابه پیامبر» که به زهد، تقوا و تأثیر عمیق بر عرصه‌های آموزشی و نبرد اشاره دارد. او با وجود رهبری مهم‌ترین تحول ساختاری در تاریخ گردان‌های قسام هرگز به دنبال رسانه‌ای شدن نبود.
العیسی در تأسیس مؤسسات و دانشکده‌های نظامی و اطلاعاتی نقش داشت، پایه‌های طرح دفاعی نوار غزه را بنا نهاد و در مهندسی عملیات‌های تهاجمی بزرگ شرکت کرد.
اشغالگران درباره این رهبر شهید چه گفتند؟
ارتش رژیم صهیونیستی و سرویس امنیتی شاباک در بیانیه‌ای مشترک ترور العیسی را اعلام کردند و او را به ایفای نقش محوری در برنامه‌ریزی حمله طوفان الاقصی در 7 اکتبر 2023 و مسئولیت بازسازی توانایی‌های نظامی حماس در طول جنگ جاری متهم کردند.
در این بیانیه، العیسی به عنوان «یکی از برجسته‌ترین چهره‌های رهبری در ساختار رزمی حماس» توصیف و خاطرنشان شده است که ترور او عملیاتی دقیق بود که قلب سازمان نظامی این جنبش را هدف قرار می‌داد.
از سوی دیگر، محمود العیله، پژوهشگر حوزه منازعات و اقتصاد سیاسی، خواستار مستندسازی تجربیات العیسی در چارچوب مطالعه توسعه ساختار نظامی مقاومت در غزه شد.
العیله گفت: «در بیست سال گذشته، مقاومت حداقل ۷۰۰ عملیات از جمله تله‌های انفجاری، تک‌تیراندازی، یورش و دفع حملات انجام داده است که ۴۰۰ مورد از آنها بخشی از عملیات طوفان بوده است. به گزارش الخلیج آنلاین، همه این مبارزان در مراکزی که توسط العیسی تأسیس و تحت نظارت او اداره می‌شد، آموزش دیده‌اند.»
وی افزود: «می‌توان گفت که حکم العیسی با ترکیب تجربه میدانی با برنامه‌ریزی استراتژیک، بهره‌گیری از منابع محلی و تخصص‌های انباشته، گردان‌های قسام را از یک گروه پراکنده به یک ساختار نیمه‌سازمان‌یافته تبدیل کرد.»
با درگذشت العیسی، گردان‌های قسام مردی کمتر دیده شده اما بسیار تأثیرگذار را از دست می‌دهد که در یکی از پیچیده‌ترین مراحل تاریخ رویارویی فلسطین و اسرائیل، در تشکل‌های رزمی آن نقش داشت و آنها را از پشت صحنه هدایت می‌کرد.
انتهای پیام /ی.ح/24