درگیری ترکیه و آمریکا در سوریه مسئله‌ای بسیار محتمل است

به گزارش خبرگزاری قدس(قدسنا)، محمدصادق کوشکی در نشست «بررسی پیامدهای منطقه‌ای و بین‌المللی سقوط دولت سوریه؛ جایگاه ایران در افق مقاومت» که در دانشگاه علمی کاربردی واحد ۱۴ تهران برگزار شد تاکید کرد تحولاتی که در سوریه شاهد آن بودیم طراحان پنهانی دارد که در این قضیه ذینفع بودند اما تمایلی به آشکار شدن نقش خود نداشتند. اتحادیه اروپا نخستین بازیگر ذینفع و فعال در مسئله سوریه محسوب می‌شود که البته به صورت پنهان فعالیت‌های خود را انجام می‌دهد.

وی افزود کشورهای عضو اتحادیه اروپا در موضوع تحولات اخیر سوریه طراحی هوشمندانه‌ای داشتند و متوجه شدند باید شکست از روسیه در اوکراین را بپذیرند و در عین حال از طریق سوریه ضربه‌ای جدی به منافع روسیه وارد کنند. آن ها به این نتیجه رسیدند که با تحریک اردوغان رئیس جمهور ترکیه می‌توانند تحولات سوریه را بر اساس آنچه می‌خواهند شکل دهند.

این استاد دانشگاه تاکید کرد بر این اساس شاهد آن بودیم که در پی این تحولات دسترسی روسیه به آب‌های آزاد از طریق دریای مدیترانه مسدود شد و در نتیجه این رخداد نیروهای روس تجهیزات خود را به لیبی منتقل کردند. در این میان سفر وزرای خارجی آلمان و فرانسه به سوریه نیز در روزهای اخیر بسیار عجیب است، به ویژه اینکه ما تاکنون شاهد نبوده‌ایم که مقامات اروپایی وارد چنین کشوری در منطقه با این سطح از بحران شوند، این مسئله بیانگر نقش پنهان اتحادیه اروپا در تحولات سوریه است.

وی ادامه داد البته تحولات اخیر در سوریه بازیگران آشکاری هم دارد، بازیگر نخست و درجه اول این تحولات شخص رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه است. اردوغان پس از اینکه به عنوان ریاست جمهوری در ترکیه رسید، دچار توهم قدرت شد و به این دیدگاه رسیده که می‌تواند مرزهای ترکیه را گسترش دهد! در همین راستا ما شاهد ادبیات متوهمانه ترکیه در قبال سیطره بر مناطق و استان‌های شمالی سوریه بوده‌ایم. البته در نهایت اردوغان برای تحقق اهداف نهایی خود در سوریه باید از سد آمریکا بگذرد که این موضوع به تحولات آینده مرتبط است.

کارشناس مسائل غرب آسیا تشریح کرد بازیگر دوم تحولات اخیر سوریه گروه‌های تکفیری و تروریستی در مناطق شمالی سوریه هستند. در اینجا باید گفت ما با یک گروه منسجم و سازمان یافته روبرو نیستیم بلکه آن ها متشکل از بازیگرانی تخریب گر هستند که با یکدیگر تعارضات آشکار و پنهان دارند. این گروه‌ها یک حکومت محسوب نمی‌شوند و در واقع جمعی از گروه‌های تروریستی هستند که با یکدیگر یک هدف مشترک داشتند اما با هم هماهنگ نیستند.

وی افزود محدوده شمال سوریه محدوده‌ای است که آمریکایی‌ها از سال ۲۰۱۴ بر روی آن نظر داشتند در همین راستا درگیری آتی اردوغان و آمریکا در سوریه مسئله‌ای بسیار محتمل است. چون هر دو طرف خواهان نتیجه دادن اقداماتشان در سوریه هستند. در این مسئله کردها بازیگر رده پایین‌تر هستند که آن ها نیز درصدد تحقق اهداف خود از ره آورد تحولات اخیر سوریه هستند.

کوشکی در ارتباط با تحولات منتهی به سقوط دولت سوریه نیز گفت دولت سوریه از لحاظ مالی توان مقابله با تروریست‌های تحریرالشام را نداشت. در ماه‌های اخیر با وجود درخواست دولت سوریه، همپیمانان اصلی این کشور نتوانستند به دلیل شرایط خود کمک‌های مالی برای دولت اسد را فراهم کنند. از طرفی کشورهای عربی منطقه نیز کمک به سوریه را به اجرای برخی شرط‌ها منوط کرده بودند. در واقع می‌توان گفت که دولت اسد در حین ایستادن بر سر این دوراهی سقوط کرد و حمله تروریست‌ها تنها کاتالیزوری برای تسریع سقوط دولت مرکزی در دمشق بود.

وی افزود آینده خوشبینانه برای تحولات سوریه این است که گروه‌های تروریستی و تکفیری بتوانند بر امور حاکم شوند و به اقلیت‌ها احترام بگذارند. در نهایت دولتی تشکیل شود که در آن همه جریان‌ها حضور داشته باشند تا پس از آن ایران نیز بتواند سهم خود را از این تحولات در سوریه بردارد. اما سناریوی بدبینانه و البته واقع بینانه این است که در آینده نزدیک دیگر با سوریه واحد مواجه نخواهیم بود، ما با یک کشور از هم پاشیده و ملوک الطوایفی روبرو خواهیم بود که در آن قومیت‌های مختلف بر سر قلمرو بیشتر با یکدیگر درگیر خواهند بود، این تحولات در نهایت به جایی خواهد رسید که سوریه را به سومالی دوم تبدیل خواهد کرد.

وی در پایان اظهارات خود اعلام کرد ما شاهد آن بودیم که سومالی بعد از حمله آمریکا به یک کشور با سه حاکمیت مختلف تقسیم شد که هر سه طرف با یکدیگر درگیر هستند. با حفظ وضع موجود در سوریه و ادامه آن سوریه نیز دچار همین سناریو خواهد شد، البته من معتقدم جوانان سوری باید وارد معرکه شوند و روند تحولات را تغییر دهند.

انتهای پیام/م.د