جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ 
qodsna.ir qodsna.ir

G20: واگرایی در عین همگرایی

محمد شاهدی


خبرگزاری قدس (قدسنا) «محمد شاهدی»:  گردهمایی قطب های بزرگ اقتصادی جهان تحت عنوان جی 20  در هامبورگ آلمان در 16 و 17 تیرماه سال جاری به پایان رسید. هدف از شکل گیری این اجلاس تصمیم گیری درباره مهمترین موضوعات جهان امروز در حوزه های اقتصادی، امنیتی و زیست محیطی است؛ اما یک سوال مهم همواره بی پاسخ مانده است، آیا برگزاری چنین اجلاس هایی تا چه اندازه توانسته به حل مشکلات و بحران های جهان یاری رساند  و آیا به راستی عزم جدی برای حل این مشکلات وجود دارد؟
 

در سال 1975میلادی در تلاش برای پاسخ دادن به بحران نفتی و از هم پاشیدن سیستم "برتن وودز" اولین کنفرانس سران اقتصادی – صنعتی جهان با عنوان گروه جی 7 شامل کشورهای(فرانسه ، انگلیس، آلمان، آمریکا ، ژاپن ، ایتالیا، کانادا)  که تقریبا 50 درصد از اقتصاد جهان را در دست داشتند، در پاریس با موضوع بررسی مسائل مهم اقتصادی جهان برگزار شد. بعدها با دعوت روسیه این کنفرانس به جی 8 مشهور شد( البته پس از بحران اوکراین و پیوستن شبه جزیره کریمه به روسیه، این کشور از سوی سران این اجلاس کنار گذاشته شد و این گروه به جی 7 تبدیل گشت.)
 

وقوع بحران های متعدد نشان داد که این 8 کشور قدرتمند اقتصادی به تنهایی نمی توانند مسائل جهان را حل و فصل کنند و جای کشورهای نوظهور دیگر اقتصادی جهان چون چین، هند، برزیل و اسپانیا در این گردهمایی خالی بود. با بروز بحران اقتصادی در غرب در سال 1990 از تلفیق اعضای گروه جی 8 با 11 کشور نوظهور اقتصادی ( هند ، مکزیک ، چین ، کره جنوبی ، ترکیه ، آرژانتین ، برزیل، آفریقای جنوبی، عربستان، استرالیا، اندونزی ) و اتحادیه اروپا گروه جی 20 متولد شد. گروهی که 85 درصد از اقتصاد جهان و دو سوم جمعیت جهان را در بر می گیرد.
 

اینکه چرا نام ایران به عنوان کشوری که 7 درصد مجموع مواد خام جهان و 10 درصد مجموع ذخایر نفت خام (مقام دوم بعد از عربستان) و 16 درصد کل ذخایر گاز (مقام دوم بعد از روسیه ) داشتن 1 درصد از جمعیت جهان و به عنوان کشوری با پهنای وسیع به اجلاس دعوت نشده، خود یک سوال بی جواب مانده است. در حالی که علاوه بر کشورهای عضو موسسات و شرکت های بین المللی چون سازمان بین المللی کار، صندوق بین المللی پول، شورای ثبات مالی، بانک جهانی، سازمان تجارت جهانی، سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، سازمان ملل، سازمان بهداشت جهانی و حتی کشورهای شریک گروه 20 چون نروژ، هلند، سنگاپور و گینه به نمایندگی اتحادیه آفریقا، ویتنام به عنوان نماینده سازمان همکاری های اقتصادی آسیا و اقیانوسیه و سنگال به عنوان نماینده سازمان مشارکت برای توسعه آفریقا به این اجلاس دعوت می شوند. شکی نیست که مسایل سیاسی و لابی و نفوذ برخی از کشورها مانع بزرگی از ورود اثر گذار ترین قدرت خاورمیانه ای در تحولات انرژی و اقتصاد منطقه و جهان شود.

 

آنچه اجلاس امسال را بیش از پیش حایز اهمیت ساخته است این که در آخرین اجلاس گروه جی 7 که در ایتالیا و با حضور رئیس جمهور جدید ایالات متحده دونالد ترامپ در سال جاری میلادی برگزار شد به ایجاد راه کار و حل معضلات جهان ختم نشد و با شکاف و اختلافات میان اعضاء بر سر اقدامات و سیاست های یکجانبه ترامپ رئیس جمهور آمریکا در مورد تعهداتش به پایان رسید و تنها در بیانیه پایانی به ضرورت بررسی مشکلات جهان اشاره ای شد؛
 

ضرورت مقابله با تروریسم

پایان جنگ در سوریه

تلاش هماهنگ در میادین ملی و بین المللی در خصوص مهاجرت

توسعه اقتصاد و تجارت آزاد و امنیت غذا

بازبینی آمریکا در خصوص تغییرات اقلیمی و توافق آب وهوایی پاریس
 

وجود بحران های بزرگی که  امروزه امنیت و صلح جهانی را به خطر انداخته است، همچون ترورسیم که در چندین سال گذشته همه کشورهای جهان را درگیر خود کرده و آرامش و امنیت را از آنها سلب کرده است، عزم جدی و همگرایی کشورهای جهان را برای خروج از این بحران ها طلب می کند.
 

به نظر می رسد تشکیل گردهمایی و اجلاس گروه 20 در جهت همگرایی و نزدیکی بیشتر کشورهای اثر گذار و قدرتمند در روند حل مشکلات دنیای کنونی است اما آنچه در عمل اتفاق افتاد نشان از شکاف بیش از حد و اختلاف نظر اعضا بر اساس پیگیری منافع شخصی و سلیقگی به نفع کشور خود است نه نفع جمعی! در حالی که اگر قرار است گروه و اجلاسی به موفقیت برسد همگرایی و تعهد اعضا مهمترین رکن آن مجموعه است.

 

 

بخشی از نشانه های شکاف و اختلاف در میان اعضاء گروه جی 20
 

ترامپ در ورشو لهستان و پیش از سفر به اجلاس سران جی 20 از روسیه انتقاد تندی می کند و به منظور مقابله با اقدامات بی ثبات ساز روسیه بر ضرورت همکاری با متحدان خود از جمله همسایگان روسیه تاکید می کند.

 

ملک سلمان و پسرش محمد، ولیعهد عربستان؛ از ترس کودتا در این کشور در این اجلاس شرکت نکردند و نماینده آنها حضور داشت.

 

آنکلا مرکل با استقبال سرد خود از رئیس جمهوری جدید ایالات متحده به صراحت نشان داد از سیاست های جدید این کشور رضایت ندارد.

 

عدم اجازه کشور آلمان به رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه به سخنرانی در جمع هوادارانشان درآلمان نشانی از اختلاف شدید بین اتحادیه اروپا و ترکیه است. برخورد شدید حکومت ترکیه با مخالفان بعد از کودتای نافرجام و برگزاری همه پرسی قانون اساسی و تبدیل مدل حکومتی ترکیه از پارلمانی به ریاستی و اختلافات کهنه فی مابین دو طرف در موضوع پیوستن کشور ترکیه به اتحادیه اروپا که فعلا از دستور کار اتحادیه اروپا کنار گذشته شد از دلایل سردی روابط است.

 

انتقاد تند و تیز کشور چین که اقتصاد دوم دنیا را بعد از آمریکا در اختیار دارد به سیاست های یکجانبه گرایانه ترامپ و متهم کردن وی به تخریب نظم جهانی، فروش تسلیحات به تایوان، تشدید بحران کره، استقرار سپر موشکی در کره جنوبی و فشار زیاد به چین.

 

آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان که پس از خروج دولت جدید آمریکا از توافق اقلیمی پاریس گفت : دیگر نمی توانیم به آمریکا متکی باشیم. وی ملی گرایی اقتصادی ترامپ را مخالف با تجارت آزاد می داند و همچنین سیاست های مهاجرتی ترامپ در منع ورود مهاجران مسلمان به خاک آمریکا را مخالف حل مشکل مهاجران می داند. در حالی که بیش از 1 میلیون مهاجر به آلمان وارد شدند.

 

اعتراضات مردمی نیز مزید برآن شد که گویی هامبورگ را به آتش کشاندند. مخالفان به تخریب و بی تفاوتی به محیط زیست و جهانی شدن اعتراضات گسترده ای داشتند.

 

با وجود چنین اختلافات عمیق و شکاف بین کشورهای عضو آیا می توان به نتیجه ای واحد رسید؟ حال آن که در بیانیه پایانی تاکید شده است بررسی مشکلات بزرگ اقتصادی جهانی و راه‌های رسیدن به رفاه  و بر غلبه بر مشکلات عصر ما و شکل دادن یک جهان مرتبط با یکدیگر، هدف مشترک سران گروه بیست است و بر همکاری دیگران از جمله کشورهای درحال توسعه به تلاش برای حل مشکلات جهانی تاکید کردند؟
 

چگونه می توان مسائل اساسی جامعه جهانی از جمله تروریسم، مهاجرت اجباری، فقر، گرسنگی، مشکلات بهداشتی، ایجاد شغل، تغییرات آب و هوایی و امنیت انرژی را بدون اجماع و اتفاق نظر بین المللی حل کرد؟ در حالی که این قدرت های بزرگ چونان آمریکا و انگلیس که دایه دار رهبری جهان هستند  و در اجلاس های به اصطلاح حل مشکلات بشریت حضور دارند و می خواهند برای آینده جهان تصمیم گیری کنند اما خودشان ناقض آن هستند؟ انگلیس با فروش 4 میلیارد دلار تسلیحات و آمریکا با فروش 100 میلیارد دلار به عربستان سعودی که عضو اجلاس جی 20 و پدرخوانده گروه های تروریستی است، نقش مهمی را در کشتار مردم بی دفاع و مظلوم یمن، بحرین ، سوریه و عراق و .. ایفا می کنند. همچنین حمایت ها و کمک های بلاعوض کشورهای غربی از رژیم صهیونیستی منطقه غرب آسیا و نظام بین الملل را با بحران جدی مواجه ساخته است.

 

البته کشورهایی که دم از رهبری جهان و قدرت برتر می زنند همواره با ناامن کردن منطقه و جهان در پی کسب منافع و سود سرشار خود هستند و فقط با خواندن بیانیه ژست حل مشکلات را به خود می گیرند. چرا که خودشان مستقیم و غیر مستقیم در به وجود آوردن بحران های جهانی و منطقه ای و ناامنی و رشد تروریسم و تخریب نظم جهانی دخیل هستند.

 

*کارشناس مسائل منطقه
انتهای پیام/22/




مطالب مرتبط

تحلیلگر ارشد بین المللی در تحلیل نشست G 20:

قدرتهای غربی خالقان اصلی تروریسم/ مشتی روانی بر غرب حکومت می‌کنند؟
تحلیلگر ارشد بین المللی در تحلیل نشست G 20:

قدرتهای غربی خالقان اصلی تروریسم/ مشتی روانی بر غرب حکومت می‌کنند؟

هیچ کس اعضای جی ۲۰ را انتخاب نکرده است. اعضای گروه ۷ را نیز کسی انتخاب نکرده است. اینها خودشان خودشان را رئیس می نامند. هیچ کس نیست مشروعیت آنها را زیر سوال ببرد.

|

نظرات کاربران

فیلم

خبرگزاری بین المللی قدس


خبرگزاری بین المللی قدس

2017 Qods News Agency. All Rights Reserved

نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است.